Halk Sağlığı Anabilim Dalı

HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI

TARİHÇE: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Tıp Fakültesi 2018/11959 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı‘nın 14/06/2018 tarih ve 30451 sayılı Resmi Gazete ‘de yayınlanması ile kurulmuştur. Eğitim faaliyetlerine 2019-2020  eğitim öğretim yılında Konya Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi bünyesinde 31 öğrenci ile başlayan fakültemiz, Sağlık Bakanlığı ile imzalanan Ortak Kullanım Protokolü ile Karaman Devlet Hastanesinin Eğitim Araştırma Hastanesine dönüştürülmesiyle 2021-2022 Eğitim-Öğretim yılında kendi öğretim üyesi kadrosu ve 62 Dönem I öğrencisiyle eğitim faaliyetlerine başlamıştır. Halk Sağlığı Anabilim Dalı’na 03.03.2023 tarihinde öğretim üyesi ataması yapılmasıyla Halk Sağlığı Programı kendi bünyesinde devam etmektedir.

MİSYON: Toplumun sağlık sorunlarını öngörüp toplumun sağlık düzeyini ve yaşam kalitesini geliştirebilecek bilgi ve beceriye sahip, ülkenin sağlık politikalarına katkı yapabilen nitelikli araştırma kabiliyetine sahip hekimler yetiştirerek Türkiye’de Halk Sağlığı biliminin gelişmesine ve ülkenin gereksinimlerine katkıda bulunmak.

VİZYON: Halk sağlığı alanında sürekli gelişen eğitim programıyla ulusal düzeyde önder ve uluslararası düzeyde tanınan saygın ve etkin bir kuruluş olmak.

ÇALIŞMA KONULARI

Temel Halk Sağlığı, Sağlık Yönetimi, Demografi ve Sağlık Epidemiyolojisi, Kadın/Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması, Anne/Çocuk/Adolesan Sağlığı, Okul Sağlığı, Bulaşıcı Hastalıklar ve Salgın Yönetimi, Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar ve Kanser Epidemiyolojisi, Çevre Sağlığı ve Hekimliği, İş Sağlığı ve Güvenliği, Meslek Hastalıkları, Ergonomi, Sağlık Ekonomisi, Sağlıkta Kullanılan Araştırma Yöntemleri, Sağlık Eğitimi, Sağlığın Korunması ve Geliştirilmesi, Yaşlı Sağlığı, Tıbbi Antropoloji, Afetlerde Sağlık Yönetimi, Turist Sağlığı ve Hekimliği,  Koruyucu Ağız ve Diş Sağlığı, Toplum Beslenmesi, Kronik Hastalıklar, Toplum Ruh Sağlığı, Bağımlılık Yapıcı Maddeler ve Kontrolü (Tütün, Alkol vb.).

HALK SAĞLIĞI GÖRÜŞÜ

Halk sağlığı görüşü, sağlık alanında görev yapan bütün çalışanlar tarafından bilinmesi ve uyulması gereken bazı ilkeleri tanımlar. Bu ilkeler;

1. Sağlık hizmetlerinde hakçalık esastır: Sağlık, doğuştan kazanılmış bir insan hakkıdır. O nedenle, ırk, dil, din, cinsiyet, yerleşim yeri ve sosyal durum gözetilmeden herkes sağlık hizmetlerine erişebilme ve hizmetlerden ihtiyaçları olduğu kadar yararlanma konusunda eşit şansa sahip olmalıdır.
2. Kişi çevresi ile bir bütündür: Kişiler, fiziksel, biyolojik ve sosyal çevrelerinden etkilenirler ve bu çevreden ayrı olarak ele alınamazlar. Sağlık hizmetinin her kademesinde, hizmet verilen kişinin (sağlam ya da hasta) içinde yaşadığı çevre öğrenilmeli ve hizmette dikkate alınmalıdır.
3. Yaşam, doğum öncesinden ölüme kadar bir bütündür: Doğum öncesi dönemden başlayarak, yaşamın her dönemi, sonraki dönemlerde kişinin sağlığını olumlu ya da olumsuz etkiler. O nedenle, sağlık personeli, hizmet verdiği kişinin önceki yaşamında karşılaştığı olayları ve kendisine yapılacak müdahalelerin onun bundan sonraki yaşamını nasıl etkileyebileceğini göz önünde bulundurmak zorundadır.
4. Koruma tedaviden üstündür: Sağlık hizmetlerinin birinci amacı ve sağlık personelinin temel sorumluluğu, kişilerin sağlıklı yaşamaya devam etmelerini sağlamak ve hasta olmamaları için çalışmaktır. Ancak, herkesi her hastalıktan korumak olanaksızdır. İnsanlar, bütün koruyucu önlemlere karşın hastalanabilirler. İşte o zaman, hekimin ikinci görevi hataları tedavi ve rehabilite etmektir. Toplumda görülen hastalıkların ve kazaların pek çoğu aslında korunulabilir olaylardır. Bu hastalıkların toplumda görülüyor olması, sağlık hizmetlerinin başarısızlığı olarak algılanmalıdır.
5. En çok görülen, sakat bırakan ve öldüren hastalık “önemli hastalıktır”: Sağlık hizmetlerinin planlanmasında, kaynakların harcanmasında ve hizmetin sunulmasında, söz konusu toplumda en sık görülen, en çok ölüme ve sakatlığa yol açan durumlara (önemli hastalıklara) öncelik verilmesi, toplumun sağlık düzeyinin iyileşmesinde temel stratejidir.
6. Hastalıkların nedenleri sosyal, biyolojik ve fizik nedenlerdir: Hastalıklar tek nedenli değildir. Hastalıkların ortaya çıkışlarında, biyolojik ve fiziksel faktörler dikkat çekmekle birlikte, özellikle, eğitimsizlik, yanlış inanışlar, fakirlik gibi sosyal ve ekonomik faktörler de rol oynarlar. Hastalıkların kontrolünde ve hastaların tedavilerinde bu faktörler de dikkate alınmalıdır.
7. Kişinin hastalığı, aynı zamanda ailenin sorunudur: Aile bireylerinden birisinin hastalığı, ailenin düzenini, huzurunu, ekonomik ve sosyal durumunu olumsuz etkiler. O nedenle, yalnızca hasta olan ile ilgilenmek yetmez, o kişiyi tedavi ederken ailenin bütününü ele almak gerekir.
8. Kişinin hastalığı aynı zamanda toplumun sorunudur: Bir kişinin hastalığı çevresindeki kişileri de olumsuz etkileyebilir. O nedenle, bir kişinin tedavisini yapmaması ya da kendisini hastalıklardan korumaması yalnızca o kişinin sorunu olarak kabul edilip geçiştirilemez. Ayrıca, bir toplumun sağlık düzeyini yükseltebilmek için, aynı toplumda yaşayan kişiler müşterek sorumluluk ve dayanışma duygusu içinde birbirlerini desteklemelidirler.
9. Herkes kendi sağlığından sorumludur: Özellikle hastalıklardan korunmada asıl yapılacak işler, kişilerin kendilerinin alacakları önlemlerdir. O nedenle, kişiler kendi sağlıklarının değerini bilmeli ve onu korumaya çalışmalıdırlar. Böyle olmazsa, sağlık hizmetlerinin sunumu zorlaşır ve başarılı olunamaz. Ancak, kişilere kendi sağlıklarından sorumlu oldukları hakkındaki bilinci kazandırmak için gerekli eğitici çabayı göstermek te sağlık çalışanlarının sorumluluğudur.
10. Sağlık hizmeti bir ekip işidir: Hiçbir meslek üyesi (hekim dâhil) sağlık hizmetlerini tek başına veremez. Çünkü bu hizmetler çok boyutludur, yoğundur, karmaşıktır, sürekli olmalıdır ve giderek daha da teknik uzmanlık gerektirmektedir. Ekip üyelerinin her biri işlerini uygun şekilde yaptıkları zaman sağlık hizmetinin bütünü ortaya çıkar. Üyelerden biri ya da bazıları işlerini düzgün yapmazlarsa, diğerleri düzgün yapsa bile sonuç başarısız olabilir. O nedenle, sağlık ekibinin her üyesi önemlidir ve değerlidir.
11. Sağlık hizmetleri çok sektörlüdür: Sağlık hizmetleri yalnızca “sağlık sektörü” (Sağlık Bakanlığı) tarafından verilemeyecek kadar geniş boyutludur. Sağlık hizmetlerinin sunulmasında sağlık, eğitim, tarım, iç işleri, diyanet işleri, yerel yönetimler, finans kuruluşları, ulaştırma, sanayi gibi sektörlerin eşgüdüm içinde hareket etmeleri kaçınılmazdır.
12. Halkın sağlık hizmetlerine katılımı esastır: Sağlık hizmetlerinin planlanmasında ve sunulmasında, hizmeti verenler kadar hizmeti alanların (halkın) da dikkate alınması gerekir. Eğer, halk, hizmetleri benimsemez ve tatmin olmazsa, hizmetlerde başarıya ulaşılamaz. O nedenle, sağlık hizmetlerinin planlanması ve sunulmasında halk ile işbirliği yapmak, onların katılımını sağlamak gerekir.
13. Sağlık hizmetlerinde entegrasyon esastır: Koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetleri birbirlerinden kesin olarak ayrılamazlar. O nedenle, bu hizmetlerin bir arada verilmesi esastır. Özellikle, erken tanı, aile planlaması, bağışıklama, beslenmenin düzeltilmesi gibi koruyucu hizmetleri tedavi hizmetleri ile bir arada ve her kademedeki sağlık kuruluşunda vermek esastır.

HALK SAĞLIĞI VE KLİNİK TIP BİLİMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Dr. Öğr. Üyesi Osman ULUSAL (Anabilim Dalı Başkanı)

E-mail: osmanulusal@kmu.edu.tr

Tel: 0 338 226 2535